Dramatische structuur – de drie akten

Aristoteles zegt in zijn Poëtica dat “een geheel is dat wat een begin, een midden en een eind bevat”.

Dit staat ook wel bekend als de drie akten structuur. Hoewel er vele structuren bestaan zijn is deze het meest populair.

Het model bestaat uit drie acts, respectievelijk: Setup, Confrontatie en Resolutie. Tussen deze delen bestaan zogenaamde plotpoints. Een plotpoint is een tijdstip in de plot van een film, toneelstuk of boek waarin het verhaal een belangrijke wending neemt. Plotpoints dienen om het verhaal in een nieuwe richting te sturen en er zo spanning in te brengen.

Syd Field, de goeroe van het scenarioschrijven, raadt scenaristen vaak aan twee plotpoints te plaatsen in het verhaal: één aan het einde van de eerste act en één aan het einde van de tweede act.

1. Setup

De hoofdpersonages, hun relaties en de normale wereld waarin ze leven worden vastgesteld. Er dient een (onafwendbare) gebeurtenis plaats te vinden (plotpoint 1) die de rest van het verhaal zal beïnvloeden en een aanzienlijke impact heeft op de protagonist die de situatie niet kan negeren en onder handen zal moeten nemen. De balans is verstoord. Het (publiek) oppert dan de (dramatische) vraag die pas beantwoord wordt in de climax van het verhaal. Dit wordt ook wel het aansporende of stimulerende voorval (inciting incident) of katalysator genoemd. Het zet (de protagonist) aan tot actie. Dit incident markeert ook het einde van act 1 en het begin van act 2.

2. Confrontatie

Het sleutelwoord tot deze fase is conflict. De protagonist gaat proberen de balans te herstellen maar wordt gehinderd door meerdere obstakels, zowel innerlijk als uiterlijk. Dit is onderdeel van karakterontwikkeling in het verhaal en laat zien dat de hoofdpersoon niet alleen nieuwe vaardigheden aan moet leren maar ook een hoger bewustzijn moet ontwikkelen van zichzelf en waar hij toe in staat is om zijn benarde situatie aan te kunnen. Dit zal het karakter van de protagonist uiteindelijk ook veranderen. Dit kan meestal niet alleenstaand bereikt worden dus wordt er doorgaans ook hulp geboden door een mentor of co-protagonist. De spanning bereikt tegen het einde van deze fase een hoogtepunt wanneer de protagonist in een crisis beland (plotpoint 2) waar hij niet uit lijkt te kunnen komen.

3.  Resolutie

Deze fase bevat de grote confrontatie van protagonist en antagonist. De spanning is op zijn hoogst en het is nu of nooit voor de protagonist. Tijdens dit moment put hij kracht uit zijn geleerde lessen om actie te ondernemen en het verhaal tot een Climax en daarmee tot een einde te brengen. Alle vragen zijn (meestal) beantwoord en de balans is hersteld. De protagonist is een stuk wijzer dan in het begin.

Bronnen:
http://en.wikipedia.org/wiki/Dramatic_structure
http://en.wikipedia.org/wiki/Three-act_structure
http://nl.wikipedia.org/wiki/Plotpoint